top of page

"It's never too late to heal prebirth and birth at any age"
Mia Kalef

Stéphanie Stals

Meer informatie over zwangerschap- en geboortetrauma

Waarom is het zo belangrijk om aandacht te besteden aan zeer vroeg trauma?

 

De term ‘trauma’ klinkt voor veel mensen als heel groot in de oren, sommigen denken meteen aan oorlogsveteranen met posttraumatische stress. Ik zie trauma liever als alle gebeurtenissen die zodanig overweldigend voor ons waren dat ze ons overspoeld hebben, en we deze onvoldoende hebben kunnen integreren. Als we kijken naar de kwetsbaarheid van baby’tjes, is het goed voor te stellen dat voor hen al snel iets als overspoelend of overweldigend kan voelen.

 

We weten inmiddels uit zowel wetenschappelijk onderzoek als uit de klinische praktijk dat ervaringen tijdens de zwangerschap, geboorte en vroege kindertijd een diepe impact hebben op hoe we ons op de lange termijn in fysiek, emotioneel en mentaal opzicht ontwikkelen. Deze ervaringen zijn een soort lijfelijke herinneringen, die we 'imprints' noemen. De ontwikkeling van het brein en het zenuwstelsel, de sterkte van het immuunsysteem, leercapaciteit, coping strategieën om met stress om te gaan, emotionele stabiliteit en fysieke conditie zijn allen mede ervaringsafhankelijk. Een bepaalde manier en volgorde van ontwikkeling is genetisch bepaald, maar vroege ervaringen zijn van groot belang voor hoe goed ons systeem functioneert. Optimale ontwikkeling kan ontstaan wanneer gezinnen zo min mogelijk ‘besmet’ zijn door eerder opgedane, negatieve ervaringen, met als resultaat een sterke en veilige verbinding tussen ouder(s) en kind(eren). Veilige hechting en verbinding vormt de basis voor een gezond leven met gezonde relaties.  

 

Zwangerschap, geboorte en de eerste jaren van ons leven zijn belangrijke periodes in de menselijke ontwikkeling. Recente onderzoeken binnen de psychologie en neurobiologie indiceren dat de ervaringen die iemand opdoet tijdens deze periodes in het leven, diepe imprints achterlaten die een groot effect hebben op iemands fysieke, emotionele en mentale gezondheid, ook op de lange termijn. Deze imprints kleuren iemands perceptie en persoonlijke ontwikkeling, en vervagen niet met de tijd, tenzij ze getransformeerd en opnieuw gevormd worden door bewustwording en integratie.

 

Imprints die we in ons hele vroege leven opdoen, hebben invloed op hoe we relaties vormgeven in onze volwassenheid, hoe we keuzes en beslissingen maken, en hoe authentiek we ons leven kunnen leiden. Imprints zijn het best te vergelijken met invloedrijke ervaringen die in ons lijfelijk, non-verbale, onbewuste (impliciete) geheugen liggen opgeslagen. Dit kunnen imprints zijn van je welkom en gedragen voelen, van jezelf mogen zijn en ertoe doen. Dit kunnen echter ook imprints zijn van ervaringen die moeilijk voor je waren. Juist deze laatste hebben de neiging zichzelf steeds te laten zien middels patronen in ons dagelijks leven. Deze patronen onderzoeken in je eigen tempo in een veilige, steunende omgeving geeft je de gelegenheid om bewustwording te krijgen van je eigen hele vroege ervaringen en deze door te werken. Dit geeft de kans om een verschuiving teweeg te brengen in de manier waarop we op stressvolle situaties reageren.  

Stéphanie Leenders

De Principes - Ray Castellino

In het werken rondom pre- en perinatale thema’s ga ik uit van de 8 principes die ontwikkeld zijn door (wijlen) Ray Castellino DC, RCST. Bij een effectief gebruik van deze principes, functioneren gezinnen en groepen gezond, en in deze gezinnen gedijen baby’s en kinderen ontzettend goed.

 

De principes creëren een veilige context die de ontdekking, het herstel en de integratie van vroege traumapatronen bij mensen van alle leeftijden ondersteunt. Daarnaast wordt consequent gezien dat de principes samenwerking, verbinding en gezonde regulatie van het zenuwstelsel bevorderen voor individuen en binnen gezinnen en sociale groepen.

 

1. WELKOM:

Ik verwelkom ieder van jullie als een uniek en bewust persoon, dus ook het (ongeboren) kind. Ik verwelkom alle delen van ieder van jullie, inclusief fysieke en mentale krachten en beperkingen. Ik verwelkom het hele spectrum van jullie emoties, gevoelens en gedachten.

Ik verwelkom degenen in de baarmoeder, pasgeborenen, kinderen en volwassenen.

Welkom geheten worden en ontvangen worden om wie we zijn is een conceptierecht, een geboorterecht en een primaire ontwikkelingsbehoefte. We verwelkomen je hier en nu.

 

2. WEDERZIJDSE STEUN EN SAMENWERKING:

Ik nodig jullie uit om in verbinding te komen op een manier die elkaars welzijn wederzijds respecteert en aanmoedigt. Dit is geen samenwerking ten koste van jezelf of om te proberen iemand anders iets te laten doen. Het is niet-competitief en het is een win-win.

Dit principe is ook een belangrijke vanwege de versteviging van het ‘samen-gevoel’. En dat op zijn beurt bevordert weer de onderlinge verbinding tussen gezinsleden.

 

3. KEUZE:

We proberen te bewegen in een tempo dat ieder individu in staat stelt zijn ervaringen te volgen, en te weten of de richting goed voelt. In ons dagdagelijks leven ligt het tempo vaak hoog, waardoor we gemakkelijk voorbij kunnen gaan aan wat zich bij ons vanbinnen aandient en als een kompas dient voor wat we nodig hebben. Het tempo vertragen geeft de ruimte om te voelen en daarmee te weten of iets goed voelt. Het principe van keuze gaat over genoeg ruimte hebben om ja, nee of misschien te zeggen. "Nee" is welkom en wordt gehonoreerd en kan in het hier en nu heel herstellend werken voor dingen die ons opgedrongen zijn in onze kindertijd.

 

4. ZELFREGULATIE - DE PAUZE:

De tijd nemen die nodig is om onze ervaring van moment tot moment te kunnen integreren. Ook hier speelt tempo een grote rol. Vertragen geeft ons de kans om – in plaats van overspoeld te worden – ruimte te nemen om grote gevoelens en/of ervaringen te kunnen integreren. Wanneer iemand een pauze vraagt, vraagt diegene deze voor zichzelf; nooit voor een ander. De pauze stopt wanneer degene die erom gevraagd heeft, aangeeft klaar te zijn om verder te gaan.

 

5. ZELFZORG:

Zelfzorg is een belangrijk principe om goed te kunnen functioneren. Eet, drink, rust, neem een pauze etc. als dat nodig is. Zelfzorg ondersteunt het individu en de groep.

Kijkend naar zelfzorg bij een (zwangere) moeder en haar (ongeboren) baby, is het van belang dat zij zich ook gedragen voelt door haar omgeving.

 

6. KORT EN FREQUENT OOGCONTACT:

Maak kort frequent oogcontact met de intentie van wederzijdse steun en samenwerking. Zonder kort oogcontact (ongeveer elke minuut) groeit de afstand. Oogcontact maakt dat oxytocine kan stromen en we ons meer verbonden voelen met elkaar. Bovendien krijgt ons sociale zenuwstelsel bij oogcontact in een ontspannen situatie, signalen van veiligheid. Dit is bevorderend voor groei en herstel.

 

7. AANRAKING EN AANDACHT:

Aanraking en aandacht kunnen ons helpen onszelf en anderen te reguleren, ons zenuwstelsel tot rust te brengen en ons gezien te voelen. Ook baby’s reageren op die manier, en zij zijn erg sensitief voor verschuivingen in aandacht.

Kom in contact met aanraking met mindfulness en afgestemd tempo, zodat de persoon die de aanraking ontvangt bij elke stap kan kiezen of hij wel of niet aangeraakt wordt.

 

8.VERTROUWELIJKHEID:

We kunnen vrijuit spreken over onze ervaringen maar gaan met respect en vertrouwelijkheid om met elkaars verhalen. Vraag altijd om toestemming als je een verhaal met anderen zou willen delen.

De vertrouwelijkheid van baby's en kinderen wordt vaak geschonden. Als we met anderen over onze kinderen praten terwijl zij erbij zijn, betrek hen dan bij het gesprek.

Uiteraard ga ik ook met vertrouwelijkheid om met de verhalen en ervaringen die zich ontvouwen in mijn behandelkamer. Intervisie is een vast onderdeel van het werk als psychotherapeut. Daarbij bespreken we casuïstiek op inhoud maar bovenal ons eigen functioneren als therapeut staat centraal, met als doel ons ook als professional gezond te blijven ontwikkelen. Casuïstiek bespreken gebeurt altijd geanonimiseerd en met de integriteit die het verdient.

​

​

​Verder lezen?

Voor meer informatie over Ray Castellino en collega's, en deze werkwijze, verwijs ik je naar de volgende webpagina's:

​

Overige informatie over pre- en perinatale psychologie is o.a. te vinden op:

​

​

Ook heb ik menig boeken ter beschikking ter inzage. 

Kolibrie
bottom of page